آیا انحصار وراثت اجباری است؟
آیا انحصار وراثت اجباری است؟
انحصار وراثت چیست؟ انحصار وراثت چه کارکردی دارد؟ آیا گرفتن گواهی انحصار وراثت اجباری است؟ چرا باید نسبت به گرفتن انحصار وراثت اقدام کرد؟ آیا وراث می توانند بدون انحصار وراثت اقدام کنند؟ کدام مرجع قضایی نسبت به صدور انحصار وراثت اقدام می کند؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص انحصار وراثت چیست؟ مهمترین مفاهیم مربوط به انحصار وراثت چیست؟ چه زمانی انحصار وراثت مطرح می شود؟ برای گرفتن انحصار وراثت چه مواردی لازم است؟ گواهی انحصار وراثت چه مواردی را مشخص می کند؟
انحصار وراثت یکی از مهمترین مراحل تقسیم ماترک متوفی محسوب می شود. در کلام ساده تر اموال نقدی و غیر نقدی به جا مانده از متوفی باید توسط قانون تعیین تکلیف شود. بدین معنی که مشخص شود چه کسی یا کسانی موظف به اداره این اموال هستند. این مسیری است که بر اساس عنوان انحصار وراثت انجام می شود. اگر بخواهیم ساده تر بیان کنیم، این گواهی مشخص می کند که وراث چه کسانی هستند و هر کدام از این وراث چند درصد از این اموال را صاحب می شوند. اما برای صدور این گواهی شرایط و موارد خاصی وجود دارد.
ما در این مقاله می خواهیم انحصار وراثت را از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار دهیم. از این رو ابتدا باید بدانیم که قانون چه نظری در خصوص مسئله ارث دارد و این روند به چه شکلی صورت می گیرد. همچنین می خواهیم بدانیم نقش بدهی، وصیت نامه و … در صدور این گواهی چیست. در ادامه با ما همراه باشید.
انحصار وراثت از نظر بنیادی
انحصار وراثت یک مسئله اسلامی و شرعی در قانون حقوقی ایران محسوب می شود. در واقع هر وکیل حقوقی به خوبی می داند که قوانین مربوط به ارث بر اساس قوانین شرعی و اسلامی تدوین شده است. اولین نکته مهمی که باید بدانید این است که انسان به واسطه زنده بودن در جامعه از حقوق اجتماعی خود برخوردار است. در کلام ساده تر هر فرد در جامعه تا لحظه مرگ می تواند از حقوق خود بهره مند شود. یکی از مهمترین این حقوق، حقوق مالکیت است.
در کلام ساده تر هیچ فرد یا نهادی در جامعه نمی تواند بدون در اختیار داشتن دلایل قانونی و دستور دادگاه این حق را از فرد سلب کند. اما مسئله ای که وجود دارد این است که فرد تا لحظه مرگ به عنوان مالک شناخته می شود. حال با مرگ این فرد، او دیگر از نظر قانونی و عرفی به عنوان مالک اموال خود شناخته نمی شود. در این شرایط لازم است که قانون فرد یا افرادی را تحت عنوان وارث این اموال مشخص کند. در این شرایط از قوانین ارث در اسلام استفاده می شود.
روابط انسان به دو دسته سببی و نسبی تقسیم می شود. روابط سببی بر اساس عقودی مانند نکاح و روابط نسبی بر اساس تولد ایجاد می شود. قانون در خصوص روابط نسبی طبقات ارث مشخص کرده است. بر این اساس پدر و مادر، فرزند و نوه در طبقه اول قرار می گیرد. اجداد و برادر و خواهر در طبقه دوم، خاله و دایی و عمو و عمه و فرزندان آن ها در طبقه سوم قرار می گیرند. یادتان باشد که در صورتی که افراد طبقه بالاتر باشند، طبقه های پایین از ارث محروم خواهند شد. این نکته بسیار مهمی است که باید به آن توجه کرد.
حال بر اساس این شرایط گفته شده انحصار وراثت صورت می گیرد. در واقع این گواهی مشخص می کند که کدام یک از این افراد به عنوان وارث شناخته می شوند و هر کدام از آن ها چه درصد از اموال را به دست می آروند. یادتان باشد که تنها قانون است که می تواند بر اساس گواهی انحصار وراثت این تصمیم گیری را انجام دهد. این مسئله خود نشان دهنده ضرورت استفاده از انحصار وراثت است.
ضرورت انحصار وراثت در قانون
انحصار وراثت گواهی است که نشان می دهد سرنوشت اموال چه خواهد شد. سوالی که وجود دارد این است که آیا برای تقسیم اموال نیاز و الزام به استفاده از این مسیر قانونی وجود دارد یا خیر؟ اولین نکته ای که باید یادتان باشد این است که بعد از فوت فرد و ثبت آن به صورت قانونی تمام اموال نقدی و غیر نقدی او غیر قابل برداشت و انتقال خواهد شد. در کلام ساده تر بعد از فوت فرد تمام حساب های بانکی او بسته می شود و اداره ثبت امکان انتقال اموال منقول یا غیر منقول او را به احدی نمی دهد.
این مسئله تا جایی ادامه دارد که وراث نسبت به گرفتن گواهی انحصار وراثت اقدام کنند و بر اساس این گواهی هر کدام از وراثت مشخص شده بر اساس میزان سهمی که در اختیار دارند می توانند نسبت به انتقال این اموال اقدام کنند. برای گرفتن این گواهی مدارک و شرایط خاصی وجود دارد.
به طور مثال یکی از وراث می تواند با در اختیار داشتن گواهی فوت، استشهادیه و … با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی می تواند نسبت به ثبت دادخواست انحصار وراثت اقدام کند. توجه داشته باشید این دادخواست در شورای حل اختلاف مورد بررسی قرار می گیرد و این شورا است که گواهی انحصار وراثت را صادر می کند.
نقش بدهی و وصیت در انحصار وراثت
حال در ادامه می خواهیم بدانیم وصیت نامه و مواردی مانند بدهی و وصیت نامه چه تاثیری در مسئله انحصار وراثت دارد؟ یک وکیل حقوقی تهران یا شهرستان به خوبی می داند پیش از آن که مراحل انحصار وراثت آغاز شود، نهاد قضایی مسائلی مانند بدهی، مهریه و وصیت را بررسی و اجرا می کند. بدین ترتیب که وصیت نامه بر اساس قانون باید اعمال شود.
همچنین قانون مقرر کرده است که پیش از انحصار وراثت تمام بدهی ها از جمله مهریه باید از اموال متوفی پرداخت شود. بعد از آن است که نهاد قضایی بر اساس اموال باقی مانده نسبت به انحصار وراثت و تقسیم اموال اقدام می کند. این نکته بسیار مهمی است که باید به آن توجه ویژه ای داشته باشید.
اما توجه داشته باشید که این مسیر سختی های خاص خودش را دارد. از جمله این که برای انحصار وراثت لازم است که مالیات بر اموال متوفی نیز محاسبه و پرداخت شود. از این روست که گفته می شود بهتر است در این مسیر از یک وکیل با تجربه و مجرب استفاده کنید.
The post آیا انحصار وراثت اجباری است؟ appeared first on گروه وکلای پارسا.